DOBRA PRAKTYKA
Dane placówki:
Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna nr 2
ul. Gawędy 5
85-792 Bydgoszcz
tel. (52) 322 80 32, mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
Wymaganie ważne dla placówki:
Placówka zaspokaja potrzeby osób, instytucji organizacji korzystających z oferty placówki
Kontakt w sprawie wymiany doświadczeń: Asteria Lutogniewska-Pangowska
Tytuł działania/projektu w ramach wymagania:
Podnoszenie kompetencji wychowawczych rodziców dzieci z ADHD
Cel działania:
Kształtowanie umiejętności rozróżniania objawów ADHD od zachowań niepożądanych, stosowania adekwatnych i skutecznych strategii pomagających dzieciom funkcjonować w społeczeństwie bez powikłań jakimi są zaburzenia zachowania, zaburzenia opozycyjno-buntownicze i zaburzenia depresyjne, wzmacniania zachowań pożądanych i wygaszania niepożądanych, akceptacji siebie jako rodzica dziecka z trudnościami rozwojowymi
Rodzaj podjętego działania:
Warsztaty dla Dobrych Rodziców-cykl 14 spotkań
Opis działania:
"Warsztaty dla Dobrych Rodziców" są w poradni realizowane od 2009 roku. Jest to cykl 14 spotkań dla rodziców dzieci z ADHD – zespołem nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi w nurcie terapii poznawczo-behawioralnej. Spotkania grupy rodziców z terapeutami odbywają się co tydzień i każde trwa około 2 godzin. Realizowane są według autorskiego scenariusza opracowanego przez A. Kołakowskiego, M. Jerzak, A. Pisulę. W trakcie warsztatów rodzice poznają sposoby radzenia sobie z wieloma typowymi problemami nadpobudliwych dzieci. Uczą się rozpoznawać objawy ADHD tj. zaburzenia koncentracji uwagi, nadruchliwość oraz impulsywność od zachowań niepożądanych, stosować określone strategie pomagające dzieciom lepiej funkcjonować z objawami, konstruktywnie spędzać czas z dzieckiem oraz zmniejszać ryzyko pojawienia się powikłań w postaci zaburzeń zachowania, zachowań opozycyjno-buntowniczych, zaburzeń depresyjnych.
Tę nowatorską formę pracy z rodzicami rozpoczęliśmy jako pierwsza placówka w Bydgoszczy i jedna z nielicznych w województwie kujawsko-pomorskim. Dwie wytypowane z poradni osoby przeszły - wraz z grupą psychologów i pedagogów z Polski północnej-profesjonalne, kilkudniowe szkolenie u autorów metody: dra Artura Kołakowskiego oraz dr Agnieszki Pisuli. Druga część szkolenia przeprowadzona po 6-ciu miesiącach miała charakter superwizji, w trakcie której uczestnicy pod okiem wybitnych ekspertów wdrażających metodę, przedstawiali swoje doświadczenia z prowadzonej przez 14 tygodni pracy warsztatowej z grupą rodziców dzieci z ADHD. Po roku cały zespół pracowników merytorycznych poradni został przeszkolony przez tych samych ekspertów i uruchomił kolejne edycje "Warsztaty dla Dobrych Rodziców" cieszących się niesłabnącym powodzeniem do dziś. Obecnie realizowana jest XVI edycja. Ze względu na systematycznie zapełniające się listy oczekujących rodziców (niekiedy także dziadków), w każdym roku szkolnym prowadzone są przynajmniej dwie edycje warsztatów; w I semestrze danego roku szkolnego-dwie równolegle oraz dodatkowo kolejna w semestrze drugim. W ankietach ewaluacyjnych warsztaty zawsze uzyskują bardzo wysokie oceny. Informacje uzyskiwane od rodziców po zrealizowanym cyklu spotkań wskazują na niezwykłą skuteczność metody i jej nowatorstwo. W wypowiedziach („rundka" na koniec każdego spotkania, swobodne rozmowy w trakcie zajęć) rodzice podkreślają realne zyski wyniesione z zajęć: wyposażenie w konkretne metody postępowania przydatne zwłaszcza w sytuacjach trudnych, popraęa relacji w rodzinie, poprawę zachowania dzieci, wzrost kompetencji wychowawczych rodziców skutkujący wzrostem pożądanych zachowań dzieci.
Bardzo duże zapotrzebowanie na tę formę pracy stało się dla poradni inspiracją do opracowania skróconego cyklu zajęć warsztatowych dla rodziców małych dzieci (przedszkolnych). Rodzice oczekiwali wsparcia w wychowywaniu dziecka z cechami nadpobudliwości psychoruchowej, ale jeszcze bez diagnozy ADHD. Modyfikacja scenariuszy czternastu spotkań i uruchomiony cykl 5-6 zajęć były konsekwencją systematycznie monitorowanych przez cały zespół pracowników oczekiwań odbiorców. Rodzice uczestniczący w pierwszej edycji warsztatów wyszli z inicjatywą kontynuowania pracy w ramach grupy wsparcia i przez następny semestr po zakończeniu warsztatów spotykali się w poradni omawiając z terapeutami bieżące problemy wychowawcze. Niektóre z kolejnych grup poszły za ich przykładem.
Poradnia o zadbała o zwiększenie możliwości dostępu rodziców do korzystania z oferty przez pozyskanie wolontariuszy do opieki nad dziećmi. Dzięki nim z warsztatów mogą korzystać matki samotnie wychowujące dzieci, matki, których mężowie pracują z dala od domu, rodzice pracujący na 2 zmiany. Z roku na rok obserwujemy zwiększające się zaangażowanie ojców (na warsztaty przychodzą małżeństwa i pary partnerskie) oraz rodzice nie mający dzieci z ADHD, a chcący podnieść swoje rodzicielskie kompetencje (program w połowie dostosowany jest do wychowania każdego dziecka, a w połowie do dziecka z ADHD)
Efekty:
-uruchomiono XVI pełnych edycji warsztatów (zajęciami zostało objętych około 300 osób )
-w ankietach ewaluacyjnych uczestnicy zajęć bardzo wysoko je oceniają
-poprzez zadania domowe, z których są odpytywani, rodzice wdrażają konkretne metody wychowawcze (pozytywne podsumowanie dnia, pochwałę terapeutyczną, czas zabawy z dzieckiem, check-listy, system przywilej- zasada-konsekwencja, domowy kodeks złości, systemy żetonowe)
-rodzice odróżniają objawy ADHD od zachowań niepożądanych i wymagają tego od nauczycieli
(a także przestrzegania zaleceń poradni zawartych w opiniach)
-wyciągają konsekwencje-nie karzą
-są dla siebie wsparciem, uczą się od siebie nawzajem, nie czują, że tylko oni mają takie problemy, odbarczają się z poczucia winy i stygmatyzacji jako rodziców, którzy „źle wychowują dziecko"
-poprawiają komunikację z dzieckiem i między sobą, starają się wprowadzać jednolity front oddziaływań wychowawczych
-zakładają grupy wsparcia
-polecają warsztaty przyjaciołom, znajomym, rodzinie (reklama szeptana)
-na warsztaty zapisują się rodzice również spoza Bydgoszczy
-z uwagi na liczne działania na rzecz rodziny poradnia złożyła wniosek do organu prowadzącego o utworzenie Poradni Rodzinnej działające w zespole z PPP nr 2 (poradnia rodzinna funkcjonuje w systemie oświaty tylko w Katowicach i Lublinie)
Rady i przestrogi:
"Warsztaty dla Dobrych Rodziców" są oceniane przez rodziców jako bardzo atrakcyjny sposób zdobywania i podwyższania kompetencji. Są usługą bezpłatną, co dodatkowo podwyższa jej wartość dla odbiorców. Rodzice składają się na kserokopię skryptu (metoda zakłada, że rodzic jest wyszkolony równie dobrze jak prowadzący terapeuta), kawę i herbatę. Rodzicom w trudnej sytuacji materialnej poradnia sponsoruje materiały. Program zakłada, że można być nieobecnym 2 razy na zajęciach. Ucząc konsekwencji, terapeuci muszą konsekwentnie wymagać odrabiania zdań domowych przez rodziców. Należy zwrócić uwagę na to, by rodzice słuchali siebie przy odpytywaniu z zadań domowych. Lepiej, gdy warsztaty prowadzą 2 osoby. Warto przeszkolić całą radę pedagogiczną z ich prowadzenia( w ten sposób mogą być uruchomione równolegle edycje)
Sposoby upowszechniania:
Swoje działania zaczęliśmy upowszechniać natychmiast po zakończeniu pierwszego przeprowadzonego w poradni cyklu warsztatów. W ramach WDN- pierwsze przeszkolone osoby prezentowały metodę i dzieliły się zebranymi doświadczeniami ze wszystkimi pracownikami.
"Warsztaty..." jako innowacyjna forma pracy poradni były prezentowane podczas konferencji wojewódzkiej pt: „Pomoc psychologiczno-pedagogiczna: dziecku, rodzinie i szkole" z okazji 35-lecia poradni (filmik) i w wydanym z okazji jubileuszu okolicznościowym folderze.
Na stronie internetowej poradni systematycznie zamieszczane są informacje dotyczące rozpoczynających się spotkań oraz ich podsumowanie w artykułach opracowanych przez prowadzących. Rozpowszechniamy wiedzę n/t warsztatów wśród pedagogów szkolnych z rejonu działania poradni, wśród nauczycieli podczas szkoleń, bądź podczas indywidualnych kontaktów, wśród rodziców uczestniczących w szkoleniach na terenie placówek tj. szkół i przedszkoli oraz w poradni. Chętnie dzielimy się sprawdzonymi już rozwiązaniami i bogatym doświadczeniem ze studentami UKW (zajęcia, Koło Psychologów) oraz studentami odbywającymi praktyki w naszej poradni (uczestnictwo w wybranych zajęciach).
Terapeuci prowadzący warsztaty wypowiadali się w lokalnej prasie na temat ich ważności dla rodziców i jest to dobry sposób, z którego warto korzystać częściej, aby dotrzeć do dużej liczby odbiorców i zachęcić ich do korzystania ze skutecznej metody wpływania na polepszenie funkcjonowania swoich dzieci.
Oferta warsztatów była prezentowana podczas uroczystego otwarcia nowej siedziby poradni w Fordonie 26.03.2013r, a także w ramach wymiany międzynarodowej studentom i nauczycielom Walezyjskiej Szkoły Wyższej w Sierre w Szwajcarii (wizyta gości w poradni, rewizyta pracownika poradni w Szwajcarii, ponowna wizyta gości w poradni) oraz nauczycielom w ramach projektu Europejskiego Kształcenia Wychowawców „Educ Europe" realizowanego przez UKW.
Poradnia upowszechni swoje działania podczas konferencji wojewódzkiej pt: „Wokół dziecka i rodziny- możliwości wsparcia" (filmik), na którą zaprosiła autora warsztatów dr Artura Kołakowskiego oraz w okolicznościowym folderze wydanym z okazji jubileuszu 40-lecia. Obecnie trwają rozmowy z TVN na temat wspierania rodziców dzieci z ADHD.
Informacje dostępne na stronie:
http://www.poradnia.bydgoszcz.pl/index.php/edukacja
Zdjęcia
